Demet Akbağ en iyi karakterlerinden birini daha yaratmış ve hakkını da vermiştir. Filmdeki adı Xate'dir. Midyat Belediye Başkanı olan kocası öldükten sonra onun yerine geçirilir. Okuma yazması olmadan geçtiği belediye reisliğinde 7 erkek 1 kız çocuğu ile yaşadığı zorlukları izlerken göreceğiz. Ve emin olun güleceksiniz de. Ülkemiz trajikomik türünde malzeme niteliğinde birinci sırayı kimselere bırakmaz. Malzemesi bol bir konu olarak da siyaseti en manidar şekilde Midyat halkıyla beraber yaşayacağız. 1956 yılına geçen bir olay olarak da bilinmektedir. Dünyanın mı bilmiyorum ama Türkiye'nin ilk kadın belediye başkanı Mardin'de olmuştur.
Oyuncular arasında Demet Akbağ'ın yanı sıra; Cezmi Baskın, Sermiyan Midyat, Bülent Çolak ve Burcu Gönder yer almaktadır. Vizontele filminden de hatırlayacaksınız doğudaki illerin Ankara'ya (TBMM'ye) ulaşma sıkıntıları vardı. Umarım 2013 yılında bu sorun hala devam etmiyordur (ama ediyor). Yazar burada yine kendini kandırmaya yönelik hareketlerde bulunuyor. Bu filmin 1956 yılında geçtiğini vurgulayarak devam edelim.
Her ilde/ilçede altyapı sorunları hala yaşanmaktadır. Su sıkıntısı ileride de baş gösterecek bir sorundur. "Su hayattır!" demişti rahmetli belediye başkanımız. Öylesine biri ise "Yaşamak için su gerekir, Su için savaş... Savaş için Amerika." demiş.
Kadınlarda okuma yazma oranlarının düşük olduğu yıllardan ve şehirlerden biriydi Mardin. Xate'de 12 yaşında kadın olmuşlardan biriydi. Okuma yazma öğrenmeye niyetlenmişti. Midyat'ın sanıyorum tek öğretmeninden yardım istemişti aralarında geçen diyalog önce hunharca güldürdü. Sonra gözleri kapalı düşündürdü. Xate, yabancı dilinin olduğunu söylemişti muallime. Ardından bildiği yabancı dilin Türkçe olduğunu, burada doğan çocuklar önce Kürtçe öğrendiğini söyledi. Bu doğruydu ama çok garipsedim. İletişimin en temel ve yalın hallerindendir dil.
Birçok sosyal mesajı içinde barındıran ve darbeden de nasibini almış bir film.